با توجه به اهمیت زمان در هر امری به ویژه آشپزی، وجود وسیله ای به نام زودپز که بتواند در مدت زمان کوتاهی یک غذای با کیفیت و خوشمزه را آماده کند قطعا می تواند از نیازهای ضروری هر آشپزخانه ای محسوب شود به خصوص برای پخت برخی مواد غذایی مثل گوشت که برای پختن زمان زیادی را لازم دارد وجود این وسیله پر کاربرد بسیار کمک کننده خواهد بود. البته زودپزها به خصوص نوع برقی آنها علاوه بر تهیه مواد غذایی در زمان کوتاه کاربردهای دیگری نیز دارند که باعث ترغیب هر چه بیشتر افراد برای خرید و استفاده از آنها در آشپزی می شود، در نتیجه انتخاب و خرید یک زودپز مناسب در بین انواع متنوع و جدید آنها ملزم به دانستن اطلاعات کافی در این زمینه است که در این مقاله سعی کرده ایم تا مهمترین نکاتی که در امر انتخاب و خرید بهترین زودپز بتواند به شما کمک کند را فراهم کنیم تا از انتخاب خود مطمان بوده و استفاده بهینه ای داشته باشید.
فهرست سر فصل ها:
زودپز چیست و چگونه کار می کند؟
نکات ضروری قبل از خرید بهترین زودپز
زودپز چیست و چگونه کار می کند؟
زودپزها همانطور که از نامشان پیداست غذا را به سرعت طبخ و آماده می کنند. در واقع روش کار آنها به این صورت است که آب و مایعات غذا را تبخیر کرده و توسط فشار زیاد بخاری که روی سطح غذا ایجاد می کنند باعث پخته شدن سریع تر غذا می شوند زیرا این فشار بخار، روی آب و مایعات غذا فشار وارد کرده و باعث بالا رفتن نقطه جوش آن که در حالت معمولی ۱۰۰ درجه سانتی گراد است می شوند و آب را در دمای حدود ۱۲۱ درجه سانتی گراد به جوش می آورند که در نتیجه با این دمای بالای آب و فشار زیاد بخار، مواد غذایی نسبت به حالت عادی سریع تر پخته می شوند.
زودپز و مزایای آن در آشپزی
زودپز و استفاده از آن از قدیم تا کنون مرسوم بوده و در کنار دیگر وسایل آشپزخانه به آشپزی در زمان کوتاهتر کمک می کند. امروزه با توجه به اشتغال بیشتر خانم ها و پیشرفت تکنولوژِی و کمبود وقت استفاده از آن بیشتر شده که در واقع هدف اصلی ساخت این وسیله کارآمد صرفه جویی در وقت است. علاوه بر صرفه جویی در زمان، استفاده از زودپز باعث صرفه جویی در مصرف انرژی نیز می شود چون توسط فشاری که با بخار آب در ظرف غذا ایجاد می کند غذا را در دمای بسیار بالایی طبخ کرده و نسبت به استفاده از قابلمه و وسایل دیگر 40 تا 75 درصد باعث صرفه جویی در زمان و انرژی می شود. شاید اینطور فکر کنید که استفاده از زودپز کیفیت و طعم غذا را کاهش می دهد در حالی که این درست نیست، چون زودپز برای پخت غذا آب کمتری مصرف می کند، مواد مغذی و ویتامین های موجود در مواد غذایی حفظ شده و از بین نمی روند، همچنین به دلیل اینکه فضای داخل آن کاملا ایزوله یا بسته است مانع تماس مواد غذایی با هوای بیرون شده و از اکسید شدن غذا و خشک شدن آن جلوگیری می کند، از طرف دیگر دمای زیاد آن نیز باعث از بین رفتن میکروب ها و ویروس ها می شود، بنابراین نه تنها کیفیت و طعم مواد غذایی کم نمی شود بلکه غذایی سالم تر و خوش طعم تر را برای شما مهیا می کند.
انواع زودپز کدام است؟
زودپزها در دو نوع معمولی و برقی وجود دارند که نوع معمولی آنها با انرژِی گاز کار می کنند و روی اجاق گاز قرار می گیرند در حالی که نوع برقی آنها توسط انرژی برق کار کرده و غذا را آماده می کنند. زودپزهای معمولی نسبت به نوع برقی آنها در زمان کمتری آب را جوش می آورند که این باعث می شود غذا سریع تر طبخ و آماده شود، همچنین ماندگاری و عمر بالایی نسبت به نوع برقی دارند. زودپزهای برقی به دلیل اینکه به صورت اتوماتیک کار می کنند نسبت به نوع معمولی آنها راحت تر مورد استفاده قرار می گیرند و قابلیت تنظیم دما، فشار و زمان پخت غذا را به طور اتوماتیک دارند ولی شدت بخاردهی آنها نسبت به زودپزهای معمولی کمتر است که این موضوع باعث می شود زمان طبخ غذا بیشتر شود.
نکات ضروری قبل از خرید بهترین زودپز
قبل از خرید یک زودپز مناسب و با کیفیت لازم است نکاتی را از قبل بدانید تا بتوانید در این زمینه انتخاب بهتر و مطمان تری داشته باشید که از جمله مهمترین این نکات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ایمنی
بهترین زودپزی که می توانید انتخاب کنید زودپزی است که به صورت استاندارد ساخته شده باشد و این مسئله مهم را می توانید با نشان استاندارد روی کالا و وجود ضمانت نامه و خدمات پس از فروش و همچنین برند تولید کننده آن متوجه شوید.
سوپاپ فشار بخار
وجود شیر خروج اضطراری بخار یا سوپاپ فشار بخار نکته مهمی است که می تواند یکی از موارد ایمنی بهترین زودپز باشد که بخار اضافی درون ظرف را خارج می کند و هنگامی که فشار بخار بیش از حد باشد با ایجاد صدا فرد را مطلع می کند.
گنجایش و ظرفیت
اندازه و ظرفیت زودپز با توجه به تعداد اعضای خانواده و میزان غذای مورد نیاز شما تعیین می شود که معمولا در حجم های متفاوت از 5 لیتر گرفته تا 10 لیتر و بیشتر ازآن تولید می شوند. ولی نکته مهمی که در این زمینه باید در نظر گرفته شود این است که نباید همه حجم ظرف را از مواد غذایی پر کنید و تنها از نصف آن یا نهایتا دو سوم آن می توانید استفاده کنید چون مابقی ظرف توسط بخار ایجاد شده پر خواهد شد و اگر بیش از ظرفیت حجم آن پر شده باشد باعث مسدود شدن خروجی بخار شده و خطر انفجار ایجاد می کند. بنابراین باید حجمی را انتخاب کنید که با توجه به در نظر گرفتن این فضای لازم برای بخار آب باشد به طور مثال یک خانواده 2 نفره به زودپزی با حجم 4 لیتر احتیاج دارند.
میزان فشار
میزان فشار زودپزها با علامت پی اس آی مشخص می شود که در زودپزهای معمولی حداکثر فشار به اندازه 15 و در زودپزهای برقی به میزان 10 تا 12 می باشد که هر چه این میزان فشار بیشتر باشد زمان پخت نیز کمتر شده و در نتیجه غذا سریع تر آماده می شود.
جنس بدنه
جنس بدنه بیشتر این ظروف پخت و پز از استیل ضد زنگ یا آلومینیوم ساخته شده که نوع استیل آنها دارای وزن و قیمت بیشتر و ماندگاری بیشتری نیز هستند و همچنین به دلیل خاصیت رسانایی غذا را زودتر گرم کرده و مدت زمان بیشتری گرم نگه می دارند.